بررسی ممیّزهای عدد در زبان فارسی

دسته بندي : علوم انسانی » ادبیات

دانلود مقاله با موضوع بررسی ممیّزهای عدد در زبان فارسی، در قالب word و در 16 صفحه، قابل ویرایش.

ارائه شده در مجلة تخصّصي زبان‌شناسی و گویش های خراسان دانشكدة ادبيّات و علوم انساني مشهد (علمي- پژوهشي)، شمارة 1- پاییز و زمستان 1388

چكيده مقاله:

ممیّز عدد تکواژی است که با اعداد همراه میشود و معدود را قابل شمارش یا قابل اندازه گیری می سازد یا این که بر اساس ویژگی های معدود مثل شکل، جانداری و ... آن ها را طبقه بندی می کند. در این مقاله دو گروه عمده ممیّزها از یکدیگر متمایز شده اند. ممیّزهای کمّی که به عنوان واحد شمارش با اسامی شمارناپذیر به کار می روند و برای تعبیر معنایی گروه اسمی لازمند (مثل ممیّز لیوان در دو لیوان شیر). این ممیّزها در واقع هم چون واژه های اندازه گیری عمل می کنند، رابطه معنایی خاصی با معدود ندارند و می توانند بسیار متنوّع باشند. در مقابل این ممیّزها ممیّزهای طبقه ای قرار دارند که بر اساس ویژگی هایی مثل انسان بودن، شکل و ... معدودها را در طبقاتی قرار می دهند. این ممیّزها تعداد محدودی دارند، برای تعبیر معنایی گروه اسمی ضروری نیستند و عمدتاً با شکل معدود خود رابطه دارند (مثل حلقه در دو حلقه چاه). بررسی داده های فارسی امروز نشان می دهد که ممیّزهای این دسته جز در موارد محدودی کاربرد زیادی ندارند و گرایش فارسی نوشتاری و رسمی امروز به حذف این عناصر است، امّا در گونه محاوره ای ممیّز عام "تا" که با اسامی شمارپذیر به کار می رود، کاربرد نسبتا زیادی دارد.